اختتامیه دهمین جایزه کتاب مهر
اختتامیه دهمین دوره جایزه کتاب مهر برگزار شد. در این گزارش به فرآیند برگزاری، داوری و همراهان این دوره می‌پردازیم.
مروری بر اهداف و تاریخچه جایزه کتاب مهر
همواره یکی از دغدغه‌های اصلی موسسه نیکوکاری مــهــرطه، تربیت دخترانی آگاه و توانمند بوده است. در راستای این مسئولیت، جایزه کتاب مــهــر در سال ۱۳۹۰ با انگیزه افزایش آگاهی و مهارت نقادی دختران نوجوان، در مهرطه شکل گرفته است.
هدف این جایزه سالیانه، این است که دختران نوجوان با جهان‌های مختلف داستانی آشنا شوند و اعتماد به نفس و مهارت‌های آن‌ها افزایش پیدا کند. ویژگی اصلی این جایزه، داوری رمان حوزه نوجوان، توسط مخاطبان اصلی این کتاب‌هاست.
ما دوره دهم را از سال گذشته همچون دوره‌های قبل، با فرآیند مطالعه و داوری دختران نوجوان آغاز کردیم. با توجه به اهمیت استقلال جایزه کتاب مهر در تهیه کتاب و آماده‌سازی کتب و همین‌طور افزایش یافتن تعداد کتاب‌ها برای داوری در میانه راه، امسال هزینه خرید کتاب‌ها با کمک مالی جناب آقای دکتر «مرتضی امینی» (رئیس هیئت‌مدیره شرکت کیمیا الکترونیک)، تهیه شد.
در نهایت مراسم اختتامیه دهمین دوره جایزه کتاب مــهــر، با انتخاب و معرفی برترین کتاب رمان منتشرشده در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ در حوزه نوجوان، در سالن غدیر مرکز آفرینش‌های هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان تهران، توسط موسسه نیکوکاری مــهــرطه برگزار شد.
سخنرانی سرکار خانم زارع مدیرعامل موسسه مــهــرطه
در ابتدای مراسم، خانم «زهره زارع» مدیرعامل موسسه مهرطه، جشنواره جایزه کتاب که اکنون به دوران نوجوانی رسیده را «هدفی برای آموختن و توسعه کار مدنی» اعلام کردند. او افزود: «پژوهش‌ها نشان می‌دهد که برای دستیابی به پیشرفت علمی و فرهنگی باید دانش و بینش نسل امروز و فردا تقویت شود. و این مهم بدون همه‌گیر شدن فرهنگ مطالعه ممکن نیست. کتاب خواندن از عادات با ارزشی‌ست که باید در جامعه همه‌گیر شود. اما در روزگاری که نومیدی گریبان خیلی‌ها را گرفته و ما شاهد غربت کتاب هستیم، ضرورت فرهنگ‌سازی بیشتر حس می‌شود.»
وی ادامه داد: «ده سال قبل با هدف ترویج روحیه کتابخوانی و کمک به شناخت و آگاهی نوجوانان دختر ایده برگزاری داوری کتاب مــهــر شکل گرفت. هدف ما کار کردن بر شناخت و آگاهی و درک از جهان در گروه سنی نوجوان است که امید آینده ایران هستند.»
خانم زارع تصریح کرد: «در سال اول و دوم، ۳ گروه شرکت‌کننده داشتیم و ۲۲ جلد کتاب خوانده شد؛ با ۱۷ داور نوجوان. در این دوره یعنی دهمین سال، ۸ گروه شرکت‌کننده داشتیم؛ با ۶۳ داور نوجوان و ۵۷ جلد کتاب خوانده شده. چشم‌انداز ما در سال‌های آینده، بعد از ده سالگی این طرح، این است که بتوانیم شهرهای دیگر ایران را هم پوشش بدهیم. چنانچه که الان هم شهرهایی مثل قم و قزوین هم به ما پیوسته‌اند.»
وی افزود: «از ابتدای پرورش ایده جایزه کتاب مــهــر، که وجه معنوی آن متعلق به مــهــرطه‌ست، تلاش شد که دختران نوجوان که همواره مورد نگاه تبعیض‌آمیز قرار گرفته‌اند، به بررسی و گفتگو و تبادل افکار بپردازند. حالا پیشنهاد روشنفکرانه شرکت‌کنندگان این طرح این است که برابر نگاه کنیم؛ تا پسران هم بتوانند در گروه‌های مختلف، در چشم‌انداز چند ساله، وارد دوره‌های کتابخوانی شوند. که این پیشنهاد قابل بررسی و تامل می‌باشد.»
قدردانی
مدیرعامل موسسه مــهــرطه ادامه داد: «خدا را شاکرم که بعد از یک دوره برگزاری مجازی این جایزه در سال گذشته به دلیل محدودیت کرونا، امسال توانستیم به‌صورت حضوری آیین اختتامیه را برگزار کنیم. و پایدار و مصمم به مسیرمان ادامه دهیم.»
وی در پایان گفت: «به رسم ادب و احترام از کلیه ناشرین، نویسندگان، مترجمان حوزه کودک و نوجوان، از همه دختران خوش‌ذوق و کتاب‌خوان و نقاد، از مسئولین محترم کانون پرورش فکری استان تهران، همچنین از سرکار خانم رنجبر مشاور ادبی دوره و جناب آقای دکتر امینی گرامی، تقدیر و تشکر ویژه داریم. امید است سال پیش رو برای گروه بزرگ داوری کتاب مهر سال پربارتری باشد.»
فرآیند داوری آثار
«شیدا رنجبر» مشاور ادبی جایزه کتاب مــهــر، در مورد نحوه داوری و تعداد کتاب‌های خوانده‌شده طی یک سال، توضیحاتی ارائه داد.
به گفته او، در این دوره در مجموع ۵۷ جلد کتاب خریداری شد. این تعداد کتاب رمان نوجوان از انتشارات فاطمی، طوطی، هوپا، محراب قلم، شهر قلم، پرتقال، پیدایش، افق و ایرانبان تهیه شدند. دختران نوجوان داور، کتاب‌ها را در ۸ گروه مورد نقد و داوری قرار داده‌اند.
گروه‌های شرکت‌کننده این دوره:
- «موسسه مهرطه» به سرگروهی خانم «فرزانه امینی» و ۹ داور؛
- «موسسه مهر و ماه» به سرگروهی خانم «یلدا صدر» و ۸ داور؛
- کلوپ منتقدین کوچک «کانون» (۱) به سرگروهی خانم «یکه خانی» و ۶ داور؛
- کلوپ منتقدین کوچک «کانون» (۲) به سرگروهی خانم «فهیمه شانه» و ۵ داور؛
- «موسسه شکوفایی استعدادهای کودکان مهر» به سرگروهی خانم «ملیکا آل‌شیخ» و ۱۰ داور؛
- «موسسه پرنده درخت زندگی تهران» به سرگروهی «خانم سمیرا صفا» و ۹ داور؛
- «موسسه پرنده درخت زندگی قزوین» به سرگروهی خانم «فاطمه صالحی» و ۱۰ داور.
جایزه کتاب مــهــر در تمام ادوار گذشته در قالب یک فعالیت فرهنگی با همکاری نهادهای مدنی و موسسه‌های مرتبط با فعالیت‌های اجتماعی برگزار شده است. و به مرور گروه‌های مختلفی به این جشنواره اضافه شدند.
یک گروه مستقل در قم به سرگروهی خانم «زینب آقایی» که ۶ عضو داور داشتند، در این دوره حضور داشت. بر اساس آیین‌نامه چون برای سال اول شرکت کرده بودند؛ کتاب‌ها را بدون حق رای بررسی کردند.
برگزیدگان
مراسم دهمین دوره با اعلام کتاب‌های برتر و تقدیری در حوزه تالیف و ترجمه ادامه یافت. داوران نوجوان با قرائت برگه نقد و بررسی کتاب‌های برگزیده، آن‌ها را به مدعوین و حضار معرفی و مراسم اهدای تندیس و لوح تقدیر را برگزار کردند.
در این جشنواره کتاب «مادرم زاغچه» نوشته «فرزانه رحمانی» به‌عنوان کتاب برگزیده تالیفی و کتاب «مه‌زاد» ترجمه «امین قربانی» به‌عنوان کتاب برگزیده ترجمه توسط داوران انتخاب شد.
همچنین کتاب «تصویر آخر» نوشته «لیلا دارابی» به‌عنوان کتاب تقدیری تالیف و کتاب‌های «جفت‌شده» نوشته «عاطفه حاجی‌آقایی» و «ماه خاموش» نوشته «بیتا ابراهیمی» تقدیری ترجمه این دوره را کسب و نشان جایزه کتاب مــهــر را دریافت نمودند.
دهمین دوره جایزه کتاب مــهــر یک تقدیر ویژه نیز از «عبدالحکیم بهار» مروج کتاب و کتابخوانی ایران در استان سیستان و بلوچستان داشت.
همراهان دهمین دوره جایزه کتاب مهر
دهمین دوره جایزه کتاب مهر، مانند سال‌های گذشته، همچنان از همراهی و حمایت داوطلبین مسئول و پرمهری بهره‌مند شد؛ که یاری بی‌دریغ‌شان برای ما بسیار ارزشمند است. سرکار خانم «قاسمی» به‌عنوان داوطلب به جمع دبیرخانه پیوستند. با حضور سرکار خانم «تعبدی» (روابط عمومی موسسه نیکوکاری مــهــرطه) جهت انتخاب مجری از دختران نوجوان داوطلب تست اجرا گرفته شد. که در نهایت یکی از دختران موسسه «پرنده درخت زندگی تهران» برای اجرا انتخاب شد.
امسال برای برگزاری اختتامیه دهمین دوره جایزه کتاب مهر توسط موسسه مهرطه، با سرکار خانم «یکه‌خانی» برای رزرو سالن غدیر «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» استان تهران مذاکراتی انجام گرفت. مسئولین محترم آن مجموعه، این سالن را به‌صورت رایگان در اختیار جشنواره قرار دادند. با لطف بی‌دریغ خود در کاهش هزینه‌های برگزاری اختتامیه نقش پررنگی ایفا کردند.
در این زمان برای جذب حمایت مالی نیکوکاران از جشنواره نیز تلاش شد. و در نهایت، جناب مهندس «آراسته» مدیرعامل شرکت «حصین» قشم به‌عنوان حامی در کنار ما قرار گرفتند.
گزارش مالی
| هزینه‌های برگزاری مراسم | مبلغ (تومان) |
|---|---|
| خرید کارت هدیه ۲۰۰ هزار تومانی به تعداد ۷۲ عدد | ۱۴/۴۰۰/۰۰۰ |
| پذیرایی (اهدایی توسط نیکوکاران مهرطه) | ۲/۰۰۰/۰۰۰ |
| اجاره سالن غدیر مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری (در اختیار قرار دادن سالن به‌صورت رایگان توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان تهران) | ۷/۰۰۰/۰۰۰- (رایگان) |
| مجموع | ۱۶/۴۰۰/۰۰۰ |
امسال با هدف مشارکت بیشتر، موسسه‌های شرکت‌کننده‌ای مانند موسسه «شکوفا»، «مهر و ماه» و «انجمن پرنده درخت کوچک» تهران و قزوین با پرداخت ۲۰ میلیون ریال در هزینه‌های برگزاری این مراسم سهیم شدند. همچنین «موسسه مهرطه» برای کاهش هزینه‌های پذیرایی برنامه، مذاکراتی در راستای در اختیار قرار گرفتن آبمیوه، آب معدنی و کیک پذیرایی به‌صورت اهدایی انجام داد.
دریافتی از موسسه‌ها برای هزینه‌های دهمین جایزه کتاب مــهــر
| نام موسسه | مبلغ (تومان) |
|---|---|
| موسسه مــهــرطه | ۶/۴۰۰/۰۰۰ |
| موسسه شکوفا | ۲/۰۰۰/۰۰۰ |
| موسسه مهر و ماه | ۲/۰۰۰/۰۰۰ |
| انجمن پرنده درخت کوچک تهران | ۲/۰۰۰/۰۰۰ |
| انجمن پرنده درخت کوچک قزوین | ۲/۰۰۰/۰۰۰ |
| مجموع | ۱۴/۴۰۰/۰۰۰ |
بازه زمانی ۷ روز مانده به اجرای برنامه، روابط عمومی درخواست مجوز برگزاری برنامه به اداره اماکن را ارائه کرد. با دریافت موافقت قطعی جهت دعوت از مهمانان اقدام نمود. تعداد ۸۰ دعوت‌نامه الکترونیک به نیکوکاران، هیئت مدیره، ناشران، مترجمان، اساتید و دوستداران حوزه کودک و نوجوان ارسال شد.
همچنین تعداد ۶۳ لوح تقدیر برای داوران نوجوان، ۸ لوح تقدیر برای سرگروه‌ها، ۵ لوح تقدیر برای برگزیدگان و ۲ لوح سپاس و تعداد ۵ تندیس تهیه شد.
