ارتباط بدون خشونت چیست؟
رویکرد ارتباط بدون خشونت بر این موضوع تاکید دارد که محبت به دیگران و پذیرش محبت آن‌ها، جزئی از سرشت انسان است.
نظریه‌ی ارتباط بدون خشونت (NVC) را «مارشال روزنبرگ» روانشناس و نویسنده‌ی آمریکایی مطرح نمود. رویکرد ارتباط بدون خشونت بر این موضوع تاکید دارد که محبت به دیگران و پذیرش محبت آن‌ها، جزئی از سرشت انسان است.
ارتباط بدون خشونت دو سوال کلی را مطرح می‌کند:
۱. چه عواملی انسان را از سرشت خود جدا می‌کند و به سمت رفتارهای خشونت‌آمیز سوق می‌دهد؟
۲. چه عواملی به بعضی از افراد این توانایی شگفت‌انگیز را می‌دهد که حتی در سخت‌ترین شرایط هم با محبت و صبور باشند؟
نگرش ارتباط بدون خشونت به روابط بین فردی
محبت، زبان مشترک همه‌ی فرهنگ‌هاست و باعث پایداری روابط بین‌فردی می‌شود. اما شیوه‌ی درست محبت کردن نیاز به یادگیری دارد. در همین راستا نظریه‌ی ارتباط بدون خشونت، شیوه‌ی محبت کردن را به ما آموزش می‌دهد. اولین موضوعی که این نظریه مطرح می‌کند، گوش کردن موثر و عمیق به خودمان و دیگران است؛ تا به این وسیله بین افراد حس احترام، توجه و همدلی را بیدار کند.
این محبت جریانی‌ست نشأت‌گرفته از صمیم قلب که بین ما و دیگران جاری می‌شود. اگر محبت از صمیم قلب باشد، دو طرف رابطه، یعنی بخشنده و گیرنده‌ی محبت از آن سود می‌برند. در چنین رابطه‌ای فرد محبت‌کننده وقتی احساس خشنودی را در طرف مقابل می‌بیند، عزت نفسش بالا می‌رود. از طرف دیگر فرد دریافت‌کننده‌ی محبت هم اطمینان دارد که پشت محبتی که دریافت کرده، هیچ منظور شخصی و سودجویی وجود ندارد و یک لذت حقیقی را احساس می‌کند.
فرآیند ارتباط بدون خشونت
ارتباط بدون خشونت شامل ۴ مرحله است: مشاهده، احساس، نیاز و تقاضا.
قدم اول: مشاهده
مشاهده‌ی دقیق آنچه در یک فرآیند ارتباطی اتفاق می‌افتد؛ شامل رفتار، گفتارها و…
نکته‌ی مهم در این مرحله، بیان دقیق مشاهدات‌مان بدون هرگونه ارزیابی و قضاوت است. یعنی خیلی ساده و واضح فقط چیزی را که مشاهده کرده‌ایم بیان می‌کنیم؛ خواه مورد پسند ما باشد یا نباشد.
قدم دوم: احساس
در این مرحله احساس خودمان را از آنچه مشاهده کرده‌ایم بیان می‌کنیم؛ احساساتی مثل خوشحالی، عصبانیت، غم، ترس و…
قدم سوم: نیاز
پس از بیان احساس‌مان، مشخص می‌کنیم آن احساس با کدام نیازمان مرتبط است.
برای مشاهده «کارت احساس و نیاز» به زبان فارسی در سایت «زبان زندگی» کلیک کنید.
قدم چهارم: تقاضا
براساس مراحل قبلی از طرف مقابل یک درخواست مشخص می‌کنیم. این مرحله شامل رفتارهای مشخصی‌ست که ما تقاضا می‌کنیم تا زندگی‌مان را غنی‌تر سازیم.
ان.وی.سی. جریان متقابل محبت
به این ترتیب، ان.وی.سی. از یک‌سو بیان واضح مطالب به شیوه‌ی کلامی و یا روش‌های دیگر در چهار مرحله؛ و از سوی دیگر دریافت مطالب دیگران در همین چهار مرحله است. یعنی اول باید پی ببریم دیگران چه چیزهایی مشاهده می‌کنند، چه احساسی دارند و نیازشان چیست. وقتی این سه مرحله را طی کردیم، آنگاه با شنیدن تقاضای‌شان وارد مرحله‌ی چهارم می‌شویم و کشف می‌کنیم که چه چیزی زندگی آن‌ها را غنی می‌کند.
وقتی تمرکز و توجه خود را بر این چهار مرحله معطوف کنیم و کمک کنیم که دیگران هم چنین کنند؛ جریان متقابلی به وجود می‌آید تا محبت به‌صورت طبیعی این‌گونه ظاهر شود: آنچه را که من مشاهده می‌کنم، احساس می‌کنم و نیاز دارم؛ آنچه را تقاضا می‌کنم تا زندگی‌ام غنی شود… آنچه را تو مشاهده می‌کنی، احساس می‌کنی و نیاز داری؛ آنچه را تو تقاضا می‌کنی تا زندگی‌ات را غنی سازی…